รู้เท่าทัน "มะเร็งหัวใจ"

โรคหายาก ลุกลามเร็ว

Cardiac Cancer

มะเร็งหัวใจ (Cardiac Cancer)  เป็นโรคที่พบได้น้อยมากเมื่อเทียบกับมะเร็งชนิดอื่น แต่สามารถพบได้ในทุกเพศทุกวัย ส่วนมากแพร่กระจายมาจากอวัยวะอื่น ซึ่งจะแพร่มาที่ผนังหัวใจด้านนอกและช่องเยื่อบุหัวใจ แต่มะเร็งที่เกิดในหัวใจเองมักเป็นในผนังชั้นกลาง จึงเป็นมะเร็งที่เกิดจากเซลล์ผนังหลอดเลือด หรือเกิดจากกล้ามเนื้อหัวใจ ที่เรียกว่า Angiosarcoma และ Rhabdomyosarcoma โดยมะเร็งหัวใจทั้ง 2 กลุ่มไม่ค่อยตอบสนองต่อการฉายแสงและยาเคมีปาบัด จึงต้องใช้วิธีรักษาด้วยการผ่าตัดเพื่อเอามะเร็งออกให้หมด

มะเร็งหัวใจสามารถแบ่งได้เป็น 2 ประเภทหลัก

1. มะเร็งหัวใจชนิดปฐมภูมิ (Primary Cardiac Tumor)

  • เกิดจากเซลล์ภายในหัวใจเอง
  • ส่วนใหญ่เป็นเนื้องอกชนิดไม่ร้ายแรง (Myxoma)
  • ชนิดร้ายแรง เช่น Angiosarcoma หรือ Rhabdomyosarcoma

2. มะเร็งหัวใจชนิดทุติยภูมิ (Secondary Cardiac Tumor)

  • เกิดจากการแพร่กระจายของมะเร็งจากอวัยวะอื่น เช่น ปอด เต้านม หรือเม็ดเลือด (มะเร็งเม็ดเลือดขาว)

อาการของมะเร็งหัวใจ

ขึ้นอยู่กับตำแหน่งและขนาดของเนื้องอก แต่มักมีอาการดังนี้

  • เหนื่อยง่าย หอบ ไอเรื้อรัง
  • มีไข้ต่ำ ๆ
  • หน้าบวม คอบวม หลอดเลือดดำที่คอโป่ง
  • ตับโต ท้องมาน เพราะมีน้ำในช่องท้อง
  • ขาบวม กดบุ๋มทั้งสองข้าง

การวินิจฉัย

  • การตรวจด้วย Echocardiogram (คลื่นเสียงหัวใจ) เป็นการตรวจด้วยเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ ช่วยให้สามารถเห็นตำแหน่งก้อนเนื้องอกชัดเจน เห็นว่าก้อนลุกลามถึงลิ้นหัวใจ หลอดเลือดแดงหัวใจหรือไม่ มีเลือดออกในช่องเยื่อบุหัวใจหรือไม่ ช่วยในการวางแผนผ่าตัดได้ดี
  • การตรวจภาพด้วย MRI หรือ CT Scan สามารถใช้เป็นการตรวจวินิจฉัยและดูการลุกลามของโรคว่าได้ลุกลามไปส่วนอื่นหรือไม่
  • การตรวจชิ้นเนื้อ (Biopsy)

การรักษา

การรักษามะเร็งหัวใจ มีความซับซ้อน เนื่องจากตำแหน่งและลักษณะของโรค โดยวิธีการรักษาจะขึ้นอยู่กับชนิดของมะเร็ง (ปฐมภูมิหรือทุติยภูมิ) ขนาด ตำแหน่ง และระยะของโรค รวมถึงสุขภาพโดยรวมของผู้ป่วย

1. การผ่าตัด (Surgery)

  • เหมาะสำหรับ: เนื้องอกปฐมภูมิที่สามารถผ่าตัดออกได้ เช่น Myxoma (มักเป็นชนิดไม่ร้ายแรง)
  • เป้าหมาย: การผ่าตัดเอาเนื้องอกหรือก้อนมะเร็งออกจากหัวใจเพื่อฟื้นฟูการทำงานของหัวใจ
  • ในบางกรณีที่เนื้องอกใหญ่มาก อาจไม่สามารถผ่าตัดได้ทั้งหมด

2. การใช้ยาเคมีบำบัด (Chemotherapy)

  • เหมาะสำหรับ: มะเร็งชนิดร้ายแรง เช่น Angiosarcoma หรือมะเร็งชนิดทุติยภูมิ
  • เป้าหมาย: ยับยั้งการเจริญเติบโตและการแพร่กระจายของเซลล์มะเร็ง
  • ยาเคมีบำบัดที่ใช้จะขึ้นอยู่กับชนิดของมะเร็ง

3. การฉายรังสี (Radiation Therapy)

  • เหมาะสำหรับ: ผู้ป่วยที่ไม่สามารถผ่าตัดได้หรือใช้ร่วมกับการรักษาแบบอื่น
  • เป้าหมาย: ลดขนาดเนื้องอกหรือควบคุมการแพร่กระจายของมะเร็ง
  • การฉายรังสีในบริเวณหัวใจอาจมีความเสี่ยง เช่น การทำลายเนื้อเยื่อหัวใจ

4. การรักษาแบบประคับประคอง (Palliative Care)

  • เหมาะสำหรับ: ผู้ป่วยในระยะที่ไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้
  • เป้าหมาย: บรรเทาอาการ เช่น หายใจลำบาก เจ็บหน้าอก หรืออาการหัวใจล้มเหลว เพื่อปรับปรุงคุณภาพชีวิต

5. การปลูกถ่ายหัวใจ (Heart Transplant)

  • เหมาะสำหรับ: กรณีที่มะเร็งไม่แพร่กระจายไปยังอวัยวะอื่นและหัวใจเสียหายอย่างรุนแรง
  • ข้อจำกัด: หายากมาก เนื่องจากมีความเสี่ยงสูงและต้องหาหัวใจที่เข้ากันได้

แม้ว่ามะเร็งหัวใจจะพบได้น้อย แต่หากมีอาการผิดปกติทางหัวใจ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยโดยเร็ว เพราะอาการของมะเร็งหัวใจอาจมีความคล้ายกับโรคหัวใจทั่วไป เช่น ลิ้นหัวใจรั่ว หรือหัวใจเต้นผิดจังหวะ แต่เมื่อเป็นแล้วจะสามารถลุกลามได้อย่างรวดเร็วและไม่ทันรู้ตัว